Wat is een rughernia?
Een hernia (Hernia Nuclei Pulposi) is het uitsteken van de zachte kern van een of meerdere van uw tussenwervelschijven wat ervoor zorgt dat uw zenuwen klem zitten. Zo’n uitstulping wordt veroorzaakt door een breuk of verzwakking in de tussenwervelschijf. Hierdoor komen uw zenuwen of ruggenmerg in de verdrukking. Dit zorgt voor een hevige pijn in één of meerdere van uw benen en uw (onder)rug. De exacte oorzaak van een hernia is niet te achterhalen. U kunt door meerdere factoren een hernia oplopen. Zo heeft u bijvoorbeeld een verkeerde beweging gemaakt, heeft u te lang gezeten of heeft u te zwaar werk verricht. Andere factoren die invloed hebben op het ontstaan van een hernia zijn:
- Uw lengte. Als u lang bent, heeft u een grotere kans op een hernia.
- Stress.
- Roken.
- Overgewicht.
- Ouderdom.
- Erfelijkheid. Het weefsel van de tussenwervels is bij de geboorte al zwak.
- Een te slappe spieropbouw.
Bij een hernia kan er sprake zijn van een acute hernia of een chronische hernia. Bij een acute hernia krijgt u plotseling klachten en zijn de klachten meestal na 12 weken vanzelf over. Bij een chronische hernia ontstaan de klachten vaak geleidelijk en heeft u langdurig last. Om een chronische hernia te voorkomen is het belangrijk dat u spoedig hulp zoekt. Als een acute hernia onbehandeld blijft, kan het overgaan in een chronische hernia.
Welke klachten heb ik bij een rughernia?
Bij een hernia kunt u last hebben van:
- Pijn in uw onderrug.
- Uitstralende pijn in één been of beide benen. De pijn kan door trekken tot aan uw voet. De pijn kan ook voelbaar zijn in uw billen.
- Een verminderd gevoel of een verminderde spierkracht in één been of beide benen.
- Pijn bij het hoesten en niezen.
Wat kan ik zelf doen bij een rughernia?
Als er een hernia bij u vastgesteld is, is het van belang dat u de volgende adviezen opvolgt:
- Blijf bewegen. Dit houdt uw spieren sterk en zorgt ervoor dat deze niet verstijven. Overbelast uzelf niet. Pak uw dagelijkse activiteiten zo normaal mogelijk op. U kunt voor de juiste oefeningen en bewegingen ook advies opvragen bij een fysiotherapeut.
- Neem bij hevige pijn een pijnstiller in. U kunt als basis een paracetamol slikken en dit aanvullen met een ontstekingsremmer (NSAID’s). Kijk voor de juiste dosering in de bijsluiter of laat u adviseren door uw huisarts. NSAID’s kunnen vervelende bijwerkingen hebben. Daarom is het belangrijk om daar zorgvuldig mee om te gaan.
- Zorg dat u lekker ligt als u gaat liggen. Zo kunt u bijvoorbeeld een paar kussens onder uw knieën stoppen als u op uw rug ligt. Lukt het u niet om op uw rug te liggen? Ga dan op uw zij liggen en houdt uw knieën gebogen.
Het kan zijn dat liggen het minste pijn veroorzaakt. Dan mag u best vaker liggen dan dat u normaal gesproken doet. Let er wel op dat u voldoende in beweging blijft, want als u te veel ligt, verslappen uw spieren waardoor de klachten erger worden of minder snel genezen. Als u van bed opstaat adviseren wij u om dit op een juiste manier te doen. Dit doet u door:
- U op uw zij te draaien.
- Uw benen over de rand van het bed te steken, terwijl uw hoofd nog op het bed ligt.
- Uzelf met beide armen zijwaarts omhoog te drukken en daarna op te staan.
Gaat u weer liggen? Doe dan hetzelfde, maar dan in de omgekeerde volgorde.
Wanneer moet ik naar de dokter bij een rughernia?
Vermoedt u dat u een hernia heeft? Bel dan uw huisarts en maak een afspraak. Is er al een hernia bij u vastgesteld, maar krijgt u bijkomende klachten? Neem dan direct contact op met uw huisarts of de spoedpost (in de weekenden) als:
- Plassen niet meer lukt.
- U uw plas of uw ontlasting niet meer kunt ophouden.
- U een verdoofd gevoel bij uw vagina, penis of anus heeft.
- De kracht in uw benen steeds meer verminderd.
- U na een paar weken nog steeds op bed ligt. Het bewegen lukt niet of gaat zeer moeizaam.
- De klachten niet verminderen na 6 tot 8 weken.
- De pijn niet afneemt nadat u pijnstillers heeft ingenomen.
De huisarts bespreekt de vervolgstappen met u of verwijst u door naar een andere specialist, zoals een fysiotherapeut of neuroloog. In zeer ernstige gevallen wordt de hernia verholpen door een operatie. Dan wordt de uitstulping van de tussenwervel verwijderd, waardoor uw zenuw of ruggenmerg niet meer bekneld wordt.