In het kort
Wanneer u gezond bent, merkt u niks van de lymfeklieren in uw lichaam. Uw lymfeklieren kunnen alleen opzetten als u last heeft van een infectie of ontsteking. Ze zwellen op doordat de lymfeklieren dan extra hard moeten werken om er voor te zorgen dat de infectie, of ontsteking, niet verder verspreid wordt door het lichaam.
Wat zijn opgezette lymfeklieren?
In uw lichaam heeft u een lymfestelsel die er voor zorgt dat afvalstoffen worden verwijderd uit uw lichaam. Het lymfestelsel bestaat uit lymfevaten en lymfeklieren. Via de lymfevaten wordt er helder vocht (lymfe) vanuit de bloedvaten vervoerd naar de lymfeklieren. De lymfeklieren bevinden zich op de plaatsen waar lymfevaten en bloedvaten elkaar kruizen. Dit worden ook wel lymfeknopen genoemd.
In de lymfeklieren wordt dit vocht gefilterd en de afvalstoffen, bacteriën en virussen worden verwijderd. De lymfeklieren bestaan uit witte bloedcellen die u beschermen tegen infecties door bacteriën of virussen. Als het lymfevocht door een lymfeklier is gegaan, komt het weer terug in de bloedbaan. In uw lichaam heeft u honderden lymfeklieren die zich bevinden in:
- De oksels
- De liezen
- De nek
- Bij de luchtpijp
- Bij de longen
- Bij de darmen
- In de buikholte
Wanneer u gezond bent, merkt u niks van de lymfeklieren in uw lichaam. Uw lymfeklieren kunnen alleen opzetten als u last heeft van een infectie of ontsteking. Dit komt doordat de lymfeklieren dan extra hard moeten werken om er voor te zorgen dat de infectie, of ontsteking, niet verder verspreid wordt door het lichaam. Opgezette lymfeklieren worden ook wel ontstoken, vergrote of verdikte lymfeklieren genoemd. Ze kunnen in de nek naast een infectie of ontsteking ook voorkomen bij meerdere ziektes zoals:
- Ontstoken amandelen
- Ziekte van Pfeiffer
- Oorontsteking
- Verkoudheid
- Lymfeklierkanker, ook wel de ziekte van Hodgkin, Non-Hodgkin of lymfatische leukemie genoemd
Welke klachten heb ik bij opgezette lymfeklieren?
De lymfeklieren kunnen vergroot zijn als u last heeft van een infectie of ontsteking. U kunt last hebben van één of meer van de volgende klachten. Vaak komen deze klachten alleen voor in de nek:
- De lymfeklieren zijn vergroot
- De plek van de lymfeklieren doet pijn
- De plek van de lymfeklieren voelt warm aan
- De lymfeklieren zijn aan één kant of beide kanten van de nek voelbaar
- In de nek kunnen de lymfeklieren snel vergroten, maar nemen ook snel weer af als de ontsteking voorbij is
- Opgezette lymfeklieren in de nek komen vooral voor bij kinderen
Bij lymfeklierkanker heeft u zeer erge opgezette lymfeklieren die niet meer kleiner worden
Wat kan ik zelf doen bij opgezette lymfeklieren?
U kunt niets doen tegen een opgezette lymfeklier. Het verdwijnt zodra de ontsteking of infectie voorbij is. U kunt proberen dit te versnellen, door bijvoorbeeld gezonder te gaan eten. Het kan zijn dat de lymfeklier na de infectie toch nog groter blijft dan normaal, maar dit gaat uiteindelijk vanzelf weer over.
Wanneer moet ik naar de dokter bij opgezette lymfeklieren?
Neem contact op met uw huisarts wanneer:
- U langer dan twee weken last heeft van een opgezette lymfeklier
- U opgezette lymfeklieren heeft in de nek zonder dat u ziek bent, een infectie heeft of last heeft van een ontsteking
- U veel afvalt
- U ’s nachts veel zweet terwijl uw lymfeklieren opgezwollen zijn
- U koorts heeft die langer duurt dan vijf dagen terwijl uw lymfeklieren opgezwollen zijn
- U steeds zieker wordt
- U erg moe bent en dit niet weg gaat
- De opgezette lymfeklier hard aanvoelt
- U op meer plekken opgezette lymfeklieren heeft