Wat is een ontsteking?
Het lichaam reageert op lichaamsvreemde stoffen of op beschadiging van weefsel door middel van een ontsteking. De ontsteking wordt door het lichaam gebruikt om het lichaam te herstellen. Bij een ontsteking wordt de doorbloeding verhoogd waardoor de huid rood en warm wordt. Er worden dan witte bloedlichaampjes naar die plek gestuurd om ziekteverwekkers ‘aan te vallen’. Er zijn verschillende oorzaken van een ontsteking, bijvoorbeeld:
- Beschadiging door een scherp voorwerp.
- Een infectie met een ziekteverwekker.
- Giftige chemische stoffen.
- Een stoornis in de reactie van het afweersysteem.
Een ontsteking kan acuut of chronisch zijn. Een acute ontsteking is de reactie van het lichaam op schadelijke stoffen en treedt direct na de beschadiging op. Vaak duurt deze niet langer dan enkele dagen. Als de ontsteking langer duurt, wordt dit ook wel een chronische ontsteking genoemd.
Welke klachten heb ik bij een ontsteking?
Symptomen van een acute ontsteking zijn:
- Zwelling op de plek van de ontsteking.
- Pijn op de plek van de ontsteking.
- Koorts.
- Roodheid op de plek van de ontsteking.
- Warmte op de plek van de ontsteking.
- Verminderd functioneren, zoals moeite hebben met het bewegen van het pijnlijke lichaamsdeel.
Symptomen van een chronische ontsteking kunnen zijn:
- Het ontstoken weefsel wordt rood. Dit ontstaat door een verhoogde doorbloeding.
- Zwelling.
- Op de plek van de ontsteking heeft u een warm gevoel.
- Pijn.
- Geen of verminderde functie van het orgaan of weefsel dat ontstoken is.
- U merkt dat u vermoeid bent, maar kan niet verklaren waar het vandaan komt.
- Lichte verhoging van de lichaamstemperatuur.
- Pijnklachten die u niet kan verklaren.
Wat kan ik zelf doen bij een ontsteking?
Het is belangrijk om een ontsteking met rust te laten. Als u een uitwendige wond heeft (op uw huid), kunt u deze het beste goed schoonhouden en afdekken. Als u een inwendige ontsteking heeft, is het belangrijk om genoeg te drinken en om de weerstand op peil te houden. Dit kan door gezond en gevarieerd te eten, genoeg slaap te krijgen, voldoende te bewegen en te zorgen voor een goede hygiëne. U kunt ontstekingsremmers, zoals ibuprofen, naxopren of diclofenac nemen. Deze werken goed, maar kunnen bijwerkingen hebben. Gebruik ze daarom zo kort mogelijk en altijd maar één soort tegelijk. In de volgende gevallen bespreekt u eerst met uw huisarts of u deze medicijnen kunt slikken:
- Als u een ziekte heeft aan uw hart of nieren.
- Als u ouder bent dan 60 jaar.
- Als u een maagzweer of maagbloeding heeft gehad.
Gezonde voeding kan ook werken als natuurlijke ontstekingsremmer. U houdt hiermee uw immuunsysteem op peil. Vooral antioxidanten werken als ontstekingsremmers. Bepaalde voeding bevat veel antioxidanten zoals broccoli, boerenkool, bieten, tomaten, pruimen, zwarte bessen, frambozen, aardbeien en rode bessen. Ook kruiden en specerijen bevatten veel antioxidanten.
Wanneer moet ik naar de dokter bij een ontsteking?
Neem contact op met uw huisarts als:
- U een ontsteking heeft door een schaafwond die veel bloedt of lang blijft bloeden. Dek de wond dan na het uitspoelen tijdelijk af (tot u bij de huisarts bent), bijvoorbeeld met een schoon verband of een schone theedoek.
- U een ontsteking heeft door een schaafwond die met aarde, straatvuil of mest in contact is geweest. De huisarts gaat met u na of u een tetanusprik nodig heeft.
- U een ontsteking heeft door een schaafwond die in contact is geweest met bloed van iemand met hiv, hepatitis B of C of een dier met hondsdolheid (rabiës).
- Uw wond vocht begint af te geven.
- U veel pijn heeft.
- U ongerust bent.
- U extra risico loopt bij een ontsteking, bijvoorbeeld doordat:
- Uw afweer sterk is verminderd door een ziekte (zoals leukemie).
- Uw afweer sterk is verminderd door medicijnen (zoals chemotherapie of mycofenolzuur) of als u geen milt heeft.