Wat is hyperventileren?
Hyperventileren betekent letterlijk ’te veel ademen’. Als u inademt, krijgt u zuurstof binnen die via de rode bloedcellen in uw bloed wordt opgenomen. Vervolgens wordt het zuurstof via uw bloedbaan naar verschillende plekken in uw lichaam gebracht. Als u uitademt, wordt koolzuurgas uit uw bloed verwijderd. Bij lichamelijke inspanning gaat uw ademhaling omhoog waardoor u sneller en dieper ademhaalt. Het lichaam heeft tijdens de inspanning meer zuurstof nodig en produceert dan meer koolzuurgas.
Als uw ademhaling in de war raakt, bijvoorbeeld als u te snel of diep ademt terwijl u niks actiefs doet, ademt u te veel koolzuurgas uit. Dit heet hyperventilatie en dit zorgt ervoor dat de zuurgraad in uw lichaam verandert. Deze verandering zorgt voor klachten, hoewel er geen sprak is van een zuurstoftekort. Het is niet gevaarlijk, maar uiteraard wel vervelend.
Mensen met astma of COPD hebben vaker ook moeite met goed ademen. Ook kan het zijn dat u corona heeft gehad. Dan komt hyperventilatie ook vaker voor.
Welke klachten heb ik bij hyperventileren?
Als u hyperventileert, kunt u last hebben van de volgende klachten:
- Benauwdheid.
- Duizeligheid.
- Een licht gevoel in uw hoofd.
- Hartkloppingen.
- Tintelingen rond uw mond en in uw handen.
- Een drukkend gevoel of steken op uw borst.
- Verkramping van de spieren.
- Droge mond.
- Hoofdpijn.
- Misselijkheid.
- Buikpijn.
- Wazig zien.
- Moeheid.
Wat kan ik zelf doen bij hyperventileren?
Spanningen en stress zijn vaak de oorzaak van hyperventilatie. Ook kan het voorkomen als u angstig bent. Door deze factoren raakt uw ademhaling in de war zonder dat u dat zelf beseft. Als u deze spanningen kunt wegnemen, zal het hyperventileren vaak vanzelf verdwijnen.
Tijdens een aanval kunt u het volgende doen:
- Probeer rustig te ademen:
- Ga zitten.
- Leg uw handen op uw buik.
- Adem via uw buik in, u duwt met uw buik uw handen weg bij inademing.
- Adem drie tellen in en zes tellen uit.
- Soms kan het helpen om even iets anders te doen, zodat u minder op uw ademhaling let. Zo kunt u even naar buiten lopen of een paar keer door de knieën buigen.
Om hyperventilatie te voorkomen kunt u beter drugs of alcohol vermijden. Rust daarnaast goed uit, als u moe bent. U heeft als u moet bent meer kans op te veel of verkeerd ademen. Ook is het belangrijk om regelmatig te bewegen, zoals wandelen, fietsen of zwemmen. Hiermee kunt u de ademhaling gunstig beïnvloeden. Ontspanningsoefeningen zouden ook kunnen helpen om de spanningen te verminderen.
Wanneer moet ik naar de dokter bij hyperventileren?
Neem direct contact op met de huisarts of huisartsenpost als u te snel ademt in combinatie met één van deze klachten:
- Druk of pijn op de borst die niet verdwijnt als u gaat zitten of liggen.
- Benauwdheid waarvan u denkt dat het niet komt door te snel ademhalen.
- Veel zweten of koorts.
- Pijn op de borst of hoog in de rug die erger wordt als u ademhaalt.
- Veel hoesten.
Als u vaak last heeft van te snel ademhalen én alle adviezen werken niet, of als u zich zorgen maakt over uw klachten en een oorzaak wil achterhalen, maak dan een afspraak bij de huisarts.
Als u angstig wordt van de hyperventilatie aanvallen, is het mogelijk dat u een paniekstoornis heeft. Uw huisarts kan u hiervoor doorsturen naar een specialist als een psycholoog.
Als u last heeft van uw ademhaling, kan een behandeling bij een fysiotherapeut helpen. Deze kan u helpen met oefeningen om de ademhaling te verbeteren.
Als u verkeerd ademhaalt omdat u astma of COPD heeft, kan de huisarts, als het nodig is, uw medicijnen aanpassen.