In het kort
Een gewrichtsontsteking, ook wel artritis genoemd, is een ontstekingsreactie van het gewricht. Door artritis is het lastig om de gewrichten te buigen of te bewegen, ook zonder inspanning kunnen de gewrichten pijnlijk zijn.
Wat is een gewrichtsontsteking?
Een gewrichtsontsteking, ook wel artritis genoemd, is een ontstekingsreactie van het gewricht. Een gewricht bestaat uit twee of meer botten die tegen elkaar bewegen en zijn in de meeste gevallen bekleed met kraakbeen op de uiteinden van die botten. Dit kraakbeen zorgt ervoor dat de botten beschermd worden en zodat de botten over elkaar heen kunnen glijden. Dit is nodig aangezien er veel kracht op de gewrichten komt te staan. Er zijn verschillende soorten gewrichten:
- Scharniergewricht. Dit is een gewricht die maar in één richting kan bewegen, zoals de elleboog.
- Rolgewricht. Hier rollen twee botten over elkaar heen, zoals de onderarm.
- Kogelgewricht. Dit gewricht bestaat uit een kogel en een kom die in veel richtingen kan bewegen, zoals de schouder of heup.
Een gewrichtsontsteking kan veroorzaakt worden op verschillende manieren:
- Een infectie in de keel
- Een infectie in de darmen
- Een infectie in de geslachtsorganen
- Jicht
- Een onderliggende aandoening
- Een sportongeval
In het geval van een infectie kan er één tot drie weken na infectie een ontsteking in een gewricht ontstaan. Er zitten dan geen virussen of bacteriën in het gewricht maar het afweersysteem behandelt het gewricht toch alsof er een infectie is. Het is niet duidelijk waarom het afweersysteem zo handelt.
Welke klachten heb ik bij een gewrichtsontsteking?
Bij een gewrichtsontsteking kunt u de volgende klachten ervaren:
- Het is lastig om de gewrichten te buigen of te bewegen
- Ook zonder inspanning kunnen de gewrichten pijnlijk zijn
- Uw gewrichten voelen pijnlijk aan en zijn stijf, dik, of warm. Het is ook mogelijk dat het gewricht rood kleurt.
- U merkt de stijfheid van het gewricht vooral in de ochtend bij het opstaan of als u een tijd in dezelfde positie heeft gezeten of gelegen
- Vermoeidheid
- Bloedarmoede. Dit komt doordat bepaalde ontstekingsremmende medicijnen effect hebben op het ijzergehalte in uw bloed.
- Zonder intentie afvallen
- De klachten komen in vlagen. Soms zijn ze erger en soms heeft u minder klachten.
- Een ziek gevoel krijgen door de klachten van de ontsteking komt voor. U kunt hier ook koorts bij hebben.
Bij artritis heeft u een grotere kans op hart- en vaatziekten zoals hartfalen of een herseninfarct. Het is dan belangrijk om regelmatig op controle te gaan bij de huisarts om uw gewicht, bloedsuiker, cholesterol en bloeddruk te onderzoeken.
Wat kan ik zelf doen bij een gewrichtsontsteking?
Hoe sneller u aan de bel trekt, hoe beter uw gewrichtsontsteking behandeld kan worden. De volgende dingen kunt u zelf doen:
- Van een ontsteking komt altijd warmte af, dan helpt het om te koelen met ijs. Wikkel het ijs in een theedoek om bevriezing van de huid te voorkomen.
- Zorg dat u het gewricht niet (teveel) belast door bijvoorbeeld krukken te gebruiken
- U hoeft niet volledig te stoppen met bewegen, probeer uit wat voor u lukt. Dit voorkomt dat het gewricht stijf wordt en kan ervoor zorgen dat de pijn in de loop van de tijd zou kunnen verminderen.
- Als u last heeft van uw knie- of enkelgewricht, dan kunt u uw been hoger leggen als u zit
- Gebruik paracetamol als u pijn heeft
Wanneer moet ik naar de dokter bij een gewrichtsontsteking?
Als bij de huisarts is vastgesteld dat u een gewrichtsontsteking heeft, maak dan na vier weken een nieuwe afspraak bij uw huisarts. Hier kunt u uw progressie bespreken en kan de huisarts zien of de situatie al is verbeterd of niet. De huisarts zal u in eerste instantie, bij vaststelling van een gewrichtsontsteking, een ontstekingsremmend medicijn zoals ibuprofen voorschrijven. Als uw klachten binnen deze vier weken onvoldoende zijn verminderd of het gewricht opnieuw dik, rood of warm wordt, maak dan eerder een afspraak bij uw huisarts. Als uw gewricht rood, dik of warm wordt en als u zich ziek voelt of koorts krijgt, bel dan direct de huisarts.