Wat zijn galstenen?
Galstenen bestaan uit versteend gal. Gal wordt aangemaakt door uw lever en zorgt ervoor dat de vetten in uw lichaam worden verbrand en afgebroken. Het is een dikke donkergroene vloeistof dat wordt opgeslagen in uw galblaas. Dit is een zakje onder uw lever. Als er vet eten in uw maag komt, wordt er gal door de galblaas via de galwegen in uw twaalfvingerige darm gepompt. Daar wordt het vet afgebroken.
Op het moment dat gal te lang in de galblaas blijft zitten of als u een infectie in de galblaas heeft, kan het gal gaan indikken en uiteindelijk verstenen. Dit zorgt niet direct voor klachten, maar als galstenen klem komen te zitten in de galgang kan dit voor een ernstige pijn rechtsboven in uw buik zorgen.
Galstenen verschillen van vorm en grote. Zo kunnen ze de grote hebben van een erwt, maar ook zo groot zijn als een knikker. Verder verschillen ze van bouwstof. Ze kunnen opgebouwd zijn door de kleurstof uit de gal of uit cholesterol. Dit laatste komt het vaakst voor.
Welke factoren invloed hebben op het ontstaan van uw galstenen is niet precies bekend. Wel is bekend dat erfelijkheid, overgewicht, vrouwelijke hormonen en versneld afvallen van invloed zijn.
Welke klachten heb ik bij galstenen?
Galstenen kunnen nare klachten veroorzaken. Zo kunt u last hebben van:
- Een hevige kramp rechtsboven in uw buik (koliekpijn).
- Rusteloosheid. U kunt door de pijn niet meer stilzitten.
- Geelzucht.
- Een ontstoken alvleesklier.
- Misselijkheid.
- Koorts.
- Ontlasting en urine dat verandert van kleur. Uw urine is donker van kleur.
Wat kan ik zelf doen bij galstenen?
Aan galstenen kunt u zelf niet veel doen. Wel kunt u de volgende adviezen opvolgen om galstenen zoveel als mogelijk te voorkomen:
- Eet gevarieerd en gezond. Kijk voor adviezen op het voedingscentrum.nl
- Val langzaam af als u overgewicht heeft. Te snel afvallen verhoogd de kans op het ontstaan van galstenen.
Als u erge pijn heeft, raden wij u aan om een pijnstiller in te nemen. Neem bijvoorbeeld een naproxen, ibuprofen of diclofenac in. Lees voor gebruik de bijsluiter of laat u adviseren door een apotheker, aangezien deze pijnstillers vervelende bijwerkingen kunnen hebben.
Wanneer moet ik naar de dokter bij galstenen?
Als u galstenen heeft of dit vermoedt, moet u contact opnemen met uw huisarts als:
- U hevige pijnaanvallen heeft.
- U nauwelijks stil kan zitten van de pijn.
- U naast de pijn moet overgeven.
- U koorts krijgt.
- De pijn aanblijft nadat u behandeld bent tegen de galstenen.
De huisarts onderzoekt de ernst van uw klachten door middel van een persoonlijk gesprek en verwijst u, indien nodig, door naar een specialist in het ziekenhuis. Daar zal de arts een bloedonderzoek uitvoeren om vast te stellen wat de ontstekingswaarden in uw bloed zijn en of er sprake is van galstuwing (als de afvoer van galvloeistof geblokkeerd is). Daarna ondergaat u een CT-scan, MRI-scan of echografie om vast te stellen waar de galstenen zich bevinden.
Vervolgens worden de galstenen verwijderd en daar zijn meerdere manieren voor. De gebruikte techniek is afhankelijk van de plek, de grote en de hoeveelheid galstenen. Als de galstenen in uw galgang zitten, worden deze vergruisd of ze worden met een ballon uit de uw hoofdgalgang geveegd. Galstenen in uw galblaas worden altijd verwijderd door middel van een operatie. Dan wordt uw gehele galblaas weggehaald.
Meestal zijn galstenen goed te behandelen. Toch kunt u er erg ziek van worden. Daarom adviseren wij u bij twijfel altijd contact op te nemen met uw huisarts, zodat u niet onnodig ziek blijft.