In het kort
Bij benauwdheid kunt u het gevoel hebben dat u geen lucht krijgt. Probeer dan niet in paniek te raken en ga in een goede houding zitten en wacht tot u weer goed kunt ademhalen. Meestal heeft benauwdheid geen ernstige oorzaak, maar het is wel goed om alert te zijn.
Wat is benauwdheid?
Bij benauwdheid kunt u het gevoel hebben dat u geen lucht krijgt. Het kan erg naar zijn en soms kan het lijken alsof u stikt. Ook heeft u dan minder energie en moet u vaker rusten. Dit kan erg frustrerend zijn. Er zijn twee vormen van benauwdheid, namelijk:
- Acute benauwdheid. Dit betekent dat de benauwdheid plotseling, van het ene op andere moment, of binnen enkele uren ontstaat. Dit kan wijzen op een hartinfarct, maar dat hoeft niet.
- Langzaam opkomende benauwdheid
Dit verschil is belangrijk, omdat acute benauwdheid kan wijzen op een ernstige onderliggende aandoening. Meestal heeft benauwdheid geen ernstige oorzaak, maar het is wel goed om alert te zijn. De meest voorkomende oorzaken zijn:
- Long- of luchtwegproblemen. Denk bijvoorbeeld aan astma, een longontsteking, COPD en corona.
- Hartproblemen. Denk bijvoorbeeld aan hartfalen of hartkloppingen.
- Aandoeningen aan het strottenhoofd
- Aandoeningen aan de stembanden
- Angst
- Hyperventilatie
- Spierproblemen
- Allergische reactie
Welke klachten heb ik bij benauwdheid?
De volgende klachten kunt u hebben als u benauwd bent:
- Het gevoel dat er een strakke band rond uw borst zit
- Weinig tot nauwelijks zuurstof binnenkrijgen
- Bij een kleine inspanning al buiten adem zijn
- Druk voelen op uw borst
- Met moeite of niet plat kunnen liggen
- Een piepende ademhaling
- Koorts
- Pijn tijdens het ademen
- Een snelle hartslag
- Angst
- Stress
- Iets in uw luchtpijp hebben wat er niet of nauwelijks uitgaat
Wat kan ik zelf doen bij benauwdheid?
Er zijn een aantal dingen die u zelf kunt doen bij benauwdheid, zoals:
- Probeer niet in paniek te raken
- Ga in een goede houding zitten en wacht tot u weer goed kunt ademhalen
- Probeer steun te zoeken bij iemand in uw buurt en zorg ervoor dat diegene bij u blijft. Die persoon kan u verlaten als u weer goed kan ademen en tot rust bent gekomen. Die persoon kan ook hulp inschakelen als u dit zelf niet meer kan.
- Onderzoek wat de oorzaak is van uw benauwdheid
- Neem uw medicijnen in als u voor de benauwdheid al medicijnen voorgeschreven heeft gekregen
- Neem bij angst, stress en spanning rust en praat met iemand waar u zich prettig bij voelt. Ga na wat u kan helpen om de spanning te verminderen.
- Probeer rustig te ademen als u hyperventileert. Adem diep in door uw neus en uit door uw mond.
- Als u een allergische reactie heeft, gebruik dan uw medicatie of neem contact op met de huisartsenpost
- Kijk bij verstikking op de site van de EHBO. Daarop staat welke handelingen u moet verrichten bij verstikking en hoe u deze moet uitvoeren.
Wanneer moet ik naar de dokter bij benauwdheid?
Bel direct 112 als u:
- Stikt, geen hulp heeft en u uzelf niet kunt helpen
- Als iemand zijn of haar bewustzijn verliest
- Bij het ophoesten van bloed
- Als de benauwdheid zeer acuut is, niet binnen een korte tijd wegtrekt en ervoor zorgt dat u nauwelijks lucht krijgt
- Druk en hevige pijn op de borst heeft
- U een heftige allergische reactie krijgt
Neem contact op met uw huisarts:
- Als u koorts heeft
- Als u zich ziek voelt
- Als de benauwdheid toeneemt
- Als de benauwdheid niet wegtrekt
- Als u een zware, piepende en/of versnelde ademhaling heeft
- Bij erge stress en angst
- Als u zich zorgen maakt en uw benauwdheid wilt bespreken met uw huisarts
- Als u niet plat kan liggen, vanwege de benauwdheid
- Als u benauwd bent tijdens het doen van dagelijkse activiteiten, zoals traplopen, het huishouden en/of de hond uitlaten
Uw huisarts onderzoekt vervolgens uw klachten met u en indien nodig verwijst deze u door naar een specialist in het ziekenhuis